Ravêr zerreki

Zazakipediya:Varyantê fekanê Zazaki

Wikipediya, ensiklopediya xosere ra

Varyantê fekanê Zazaki:

Çekuyê İranki

a

Çekuy Varyanti Kurmancki Farski Mena be İngılızki
amar (n) umar, humar jimare šumāre شماره number
amınan (n) ûmnûn, omnon havîn
-
summer
asmên (n) ezmûn esman ās(i)mān آسمان sky
aştiye (m) aşiti aştî āštī آشتی peace
awe (m) aw av āb آب water

Hewna vıraziyeno

Varyantê çekuye Vateyê tewr oricinali Eslê çekuye Netice
rusnaene, rışaene
pışing, pısing, pısıng
bezn, bejn (mene be Tırki: boy poz)
pele, pelge
ancia, anci, hunci, oncia, unci
bizang, phizang, bıjangi
zûwa, zuwa, jüa zıwa Şablon:Done
senên, senin, sınên senê(n) Şablon:Done
destene, deştene deştene, deştış, derzen-, bıderz-) Şablon:Done
qırincele, qıncele n
le, lö, lew, lewe (nımune: ley to de = senin yanında, ley to = senin yanına) lewe
gaji kerdene, gaz kerdene gaz kerdene
taê, tay, toy, tani, tayn, tayni taê
bılosk, bılısk, vırsa, vırso, vırusk vırusk Şablon:Done
rabırnayene, yabırnayene, abırnayene abırrnaene Şablon:Done
rakerdene, yakerdene, akerdene akerdene Şablon:Done
thaba, theba, thawa, thewa, thoye, thoa, tohoy, toy theba Şablon:Done
lac, laj, laz lac Şablon:Done
lacek, lajek, lazek lacek Şablon:Done
locıne, lojıne, lozıne locıne Şablon:Done
khan, kıhun, kuhun, kehan kıhan Şablon:Done
vini, vindi vini Şablon:Done
gırs, gırd gırd Şablon:Done
pöro, pêro, piyer pêro Şablon:Done
hol, hewl hewl Şablon:Done
tor, tewr tewr Şablon:Done
gırê, gire gırê Şablon:Done
kır, kir, xır kır Şablon:Done
endi, heyni, êdi, henda endi Şablon:Done
rındık rındek Şablon:Done
sêne, şêne sêne Şablon:Done
ita, itya, tiya tiya Şablon:Done
xurt, xırt xırt Şablon:Done
heni, wıni heni Şablon:Done
nia, wına, ina, naha, nani, hena hena Şablon:Done
jê, zey, zê, sey zey Şablon:Done

Amari

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
yew jew, jo, ju, jü, yo, yü, zew, zu, zü Partki: ēw, Avesta: əēuuə-, Farskiyo Kıhan: əivəm one
dıde Avesta: dvə, Sanskrit: dvəu two
hirê hire, hiri Avesta: thri-, Partki: hrē three
çehar çar, çıhar, çor Pahlavi: çəhār, Avesta: çəthvər four
panc panj, panz, phonc, ponz, ponj, poj, punc Avesta: pənçə, Pahlavi: pənç five
şeş ses Avesta: xşvəş- six
hewt hawt, hot, howt, holt Avesta: həptə, Sanskrit: səptā, Pahlavi: həft seven
heşt
-
Avesta: əştə, Pahlavi: həşt eight
new
-
Avesta: nəv- nine
des
-
Avesta, Sanskrit: dəsə ten
yewndes des u yew Zazaki: yew + des eleven
vist vişt Avestki: vīsəiti-, Pahlavi: vīst, Sanskrit: vimsəti twenty
hirıs hiris, hirus Partki: hrē-, Sanskrit: trimsəti thirty
çewres çares, çawres Partki: çəfərst, Sanskrit: çətvərimsəti forty
pancas poncas, puncas Pahlavi: pənçāh, Sanskrit: pənçəset fifty
şeşti seşti Avesta: xşvəşti sixty
hewtay hewtae, holtay Pahlavi: həftāt seventy
heştay heştae Pahlavi: həştāt eighty
neway newae Avesta: nəvəit-, Sanskrit: nəvəti ninety
se
-
Avesta, Sanskrit: sətem, Farskiyo Miyanên: sət hundred
dısey dıse Zazaki: dı + se + y two hundred
hezar henzar, hazar Pahlavi: həzār, Avesta: həzənrə-, Sanskrit: səhəsrə tousand

Edat


English: without
kok: Avestki: bāit-
varyanti: bi
be
English: with
kok: Avestki: pəiti
varyanti: bı, ebe, ebı, eve, ve
de(r)
English: in
kok: Farskiyo Miyanên: dər, Avesta: əndər, Sanskrit: əntərə
varyanti: dı(r), -ıd
ne
English: no
kok: Avesta: nə-
varyanti: ney

English: to
kok: Avestki: rād-, Farskiyo Miyanên: rāi
varyanti: ri, 'r
ya
English: yes
kok: Avestki, Farskiyo Kıhan:
varyanti: eya, heya, e

Name

a

b

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
baba, babo!, babê mı bawa, bawo!, bawê mı Pahlavi: pāpək father, father!, my father
ban bon , bun Pahlavi: bān house
bazi baji, boji, bask Avesta: bəzū, Pahlavi: bāzīh arm
boye m boy, buıy, bui, buy, buye, bûy, bûye Avesta: bəoi-, Pahlavi: bōd smell
bırû bırwe, buri, bırûy Pahlavi: brū, Farskiyo Kıhan: brūvə- brow

c

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
ceniye, cenıke m cêni(ye), cini(ye), cıni(ye), cınik(e), cınêk(e) Avesta: cəni-, Partki: žən, Pahlavi: zən, Sanskrit: cāni- + Zazaki: -ık wife, woman
cıwamêrd camêrd, jamêrd, cumêrd Farskiyo Miyanên: cuwān (> Zazaki: cıwan) + mərt, Avesta: yuwən + mərēt- man

d

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
deza dereza Zazaki: ded 'ap, uncle' + za- 'ame dınya' < Pahlavi: zād- < Avesta: zātə- cousin
dêw diyeb Pahlavi: dēw, Avesta: dəēvə-, Sanskrit: dēvə giant
dıgani dıcani Zazaki: dı + Partki: gyān pregnant
dından dındon, dındun, dıdan, dızan, dızon, dudon Pahlavi: dəndān, Avestki: dəndən tooth
duşmen dısmen, dışmen, dûşmen Farskiyo Miyanên: duşmən, Avesta: duşməinyu- enemy
du, dü Pahlavi: dūt, Sanskrit: dhūtə- smoke

e

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
embaz albaz, alboz, alvaz, alvoz Pahlavi: həm + bāz- friend
engmên egmên, engımin, egmin, hegmên, hemgin Pahlavi: əngpēn honey
erme herme Avesta: ərem- arm
espıce m espıj(e), aspıc(e), aspıj(e), aspız(e) Avesta: spiş cootie
estare astare, astere Pahlavi: stārək, Avesta: stər-, Sanskrit: stār- star
este aste, oste, estı Avesta: əst-, Pahlavi: əst- bone
estor estoar, astor, astuer Pahlavi: stōr, Avestki: stəōre- horse
esır hısr, hers, istır, hestır, hersi Avesta: esru-, Pahlavi: ers, Sanskrit: āçru tear
eşkıce m eskıj(e), eskız(e) Pahlavi: kəşmək raisin

g

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
game m gom(e) Avesta: gāmə-, Pahlavi: gām step
gan can Partki: gyān soul
gi gı, ci Avesta: gū- (/û/'ya İrankiyê kıhane Zazaki de beno /i/) shit
goni m gun Avesta: vohuni, Partki: gōxən blood
goş gueş, gos Avesta: gaoş-, Pahlavi: gōş ear
goşt gueşt, gost Pahlavi: gōşt meat

h

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
hergoş arbêş, argoş, argueş, argûş, arwêş, awrês, awrêş, ergoş, hargûş Pahlavi: xərgōş, Avestki: xər- + gəoş- rabbit
hewn hon, hun Avesta: hvəpnə-, Sanskrit: svāpnə sleep
hewr hor Avestka: əwr- cloud
heş hes Avesta: ərēş- bear

k

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
keyber kêber, kêver, çêber, çêver Avesta: kəte-, Pahlavi: kətək + Partki: bər door
keye kê, kiye, çê Avesta: kətə-, Pahlavi: kətək home
keyna, keyneke m kêna, çêna, kênek(e), çêneke Avesta: kəinikā-, kənyā-, Sanskrit: kənyā-, Pahlavi: kənīzəg daughter, girl
kewçıke koçık(e), kueçık(e) Pahlavi: kəfiç, Avesta: kəf- + Zazaki: -ık spoon
ko kue Pahlavi: kōf, Avesta: kəofə- mountain

l

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
lınge m nınge foot
lûwe m lü(we), lûy Pahlavi: rōbās, Sanskrit: lopākə- fox

m

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
manga m munga Avesta: māt- + gāv- cow
mar mor Avesta: məiryā snake
mase mose, maşi Avesta: məsyə-, Sanskrit: mātsyə- Partki: māsyāg fish
mast most Pahlavi: māst, Sanskrit: māst yoghurt
merdum merdım, mordem, murdem Pahlavi: mərtum, Avestki: mərēt- people, man
meyman meymon, miyemon Pahlavi: mēhmān guest
miyan miyon, miyun Pahlavi: miyān, Avesta: məiδyā-nə, Sanskrit: mádhyə mid
mıjdan mujdan, mıjdan, mızgine Avesta: mīždə, Pahlavi: mizd, Sanskrit: mīdhā- good news
mıriçıke mırçıkı, mılçıke Avesta: mereğa-, Pahlavi: murğ bird
morcela mıloçıke, merjuelı, muerceli, murzolık, mıjloli Pahlavi: mōr- + Zazaki: cela ant

n

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
name nome, nom, nume Avesta, Farskiyo Kıhan: nāmən name
nan non, nun Pahlavi: nān bread
nuştekar nuskar, nûskar Pahlavi: nipīşt- > Zazaki: nuşt; nuşte + Avesta: kār- author

o

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
ozan hozan Pahlavi: kusan ( > uzan > ozan) poet

p

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
peşti m paşti, payşti, pışti, phoşti Avesta: pərşti, Sanskrit: pṛşta, Pahlavi: puşt back (organ), help
peyğamber pêxamber Pahlavi: pāy, Avesta: pād- + Pahlavi, Avesta: gām- + Pahlavi, Avesta: bər- prophet

r

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
raye m rahar, ray, rae, rayir Farskiyo Miyanên: rəh/rāh, Sanskrit: rəthyā- way
roc n roj, roz, ruaj, ruec Avesta: rəōçəh, Soğdki: rōç, Sanskrit: rōçəti sun
roce m roj(e), roz(e), ruac, ruec, ruej Avesta: rəōçəh, Soğdki: rōç, Sanskrit: rōçəti day
roce n roje, roze, ruece, ruecı, ruejı Pahlavi: rōzəg, Avesta: rəōçəh, Soğdki: rōç, Sanskrit: rōçəti fasting
ron ruen Pahlavi: rōkən fat
roşan n rueşun, rosan Pahlavi: rōşnāk, Avesta: reoxşn- holiday

s

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
sanıke m estanıkı, şanıke Pahlavi: efsāy-, efsūn, efsūdən + Zazaki: ık story
sere n sare, sore Avesta: səerəh-, Pahlavi: sər head
serre m ser(e) Avesta: sərədə- year
sêm sim, şêm Pahlavi: əsēm, Yunanki: asémon ασημον silver
siye şiye Pahlavi: sāyək shadow

ş

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
şami sami Pahlavi: şām, Soğdki: xşām dinner
şan şun, san, son Avesta: xşəpne, Sanskrit: kşəpā evening
şane sane Pahlavi: şānək comb
şar sar Partki: şəhr, Avesta, Farskiyo Kıhan: xşəthr- people, folk
şerm serm Avesta: fşərəm-, Pahlavi: şərm shame
şewe m şo, sewe Avesta: xşəpne, Sanskrit: kşəpā, Pahlavi: şəb night
şıt sıt Avesta: xşvipt-, Partki: şift milk
şıwane şüane, şane, şune Pahlavi: şubān shepherd

t

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
tici m tiji Avesta: tighri-, təēçə, Farskiyo Kıhan: tigrə- sunray

v

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
varan varon, varun Pahlavi: vārān, Avesta: vār- rain
vaş vas Partki: vāş, Avesta: vāstrə- grass
verek vorrek Pahlavi: vərək lamb
veşn vesn, vosn Avesta: vərşni- ibex
vewre var(e), vor(e) Avesta: vəfrə, Pahlavi: vəfr snow

w

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
wahêr wayir, wahir Avesta: xvet, Partki: wxəd ( > Zazaki: we) + Zazaki: êr owner
wesar wısar, usar Avesta: u- + sərdə- spring

x

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
xanedan hanedan Pahlavi: xānəg dynasty

z

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
zama zoma, zuma Avesta: zāmātər, Farskiyo Kıhan: dāmātər, Sanskrit: cāmātr bridegroom
zani zoni, zuni Avesta: zānu-, Farskiyo Kıhan: zānūk, Sanskrit: cānu- knee
zehr jehr, jar Avesta: cəthrə, Pahlavi: zəhr poison
zımıstan zımıston, zımıstun Pahlavi: zəmistān, Avesta: zəm- + stā- winter
zıwan zuwan, zan, zon, zun, zuwen, jian, jüan, jan Pahlavi, Partki: izwān, Avesta: hizwā- Sanskrit: cihwā- जिह्वा tongue, language
zûr zür, zur Pahlavi: zūr lie

Sıfet

a

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
asan ason, asun Pahlavi āsān easy

c

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
ciya cia Pahlavi: cudāg, Avesta: yud- alive, live
cınde cındi, cande Avesta: cīv-, Pahlavi: zīw-, Farski: zində, Kurdki: jînde alive, live
cıwan cun Avesta: yuwan, Pahlavi: cuwān< alive, live

d

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
dûri duri, düri Avesta: dūrə-, Pahlavi: dūr far

e

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
ercan erjan, ercun Avesta: ərəc-, Pahlavi: ərzān cheap
erciyaye erjiyaye, erjaye, ercaye Avesta: ərəc- valuable

h

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
huşk husk Avesta: huşk- dry

n

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
newe newi Avesta: nəvə- new
nezdi nızdi, nejdi Avesta: nəzdə-, Pahlavi: nəzd near
nême nim Pahlavi: nēm, Avesta: nəēmə half

p

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
poşman pueşmun Pahlavi: pəşimān rueful

q

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
qıc, qıckek qıj(+kek), qız(+kek) Avesta: kut+ək- ( > Farski: kuç+ək > Zazaki: qıc+ık+ek) small

s

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
serd sard Avesta: sərētə, Pahlavi: sərd cold
siya şiya, şa, siyê Pahlavi: siyāk black
sıpê sıpi Avesta: spəētə-, Pahlavi: spēt white
sur şür, sûr Avesta: suxra-, Pahlavi: suxr red

t

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
teyşan teyşun, têsan, têşan Avesta: tərşnə- thirsty
tırş tırs Avesta: tərşnə- sour

v

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
veyşan veyşun, vêsan, vêşan Avesta: vəşnə/vərsnə, Farskiyo Kıhan: *vrsnə, Pahlavi: gurş- hungry

w

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
weş wes, wos Partki: wxəş, Pahlavi: xwəş sweet, well, good

Wextqıse

a

amaene [yen-, am-, bêr-]
English: to come
kok: Farskiyo Miyanên: āmətən, Avestki: āgəmət-, Partki: āgətən
varyanti: ameyene, ameyine, omeyine
ardene [an-, ard-, biar-]
English: to bring
kok: Farskiyo Kıhan: ābər-
varyanti: ardaene
antene [anc-, ant-, bıanc-]
English: to pull
kok: Farskiyo Miyanên: āhənciten
varyanti: ancıtene, ontene, untene

b

biyaene [ben-, bi-, bıb-]
English: to be
kok: Avestki: bəv-, Farskiyo Miyanên: būtən
varyanti: biyene, viyene
berdene [ben-, berd-, ber-]
English: to take away
kok: Avestki: bər-
varyanti: berdaene
bermaene [bermen-, berm-, bıberm-]
English: to cry
kok: Partki: bərmādən
varyanti: berbaene, bervaene

c

cıwiyaene [cıwiyen-, cıwiy- bıcıwi-]
English: to live
kok: Avestki:cīv-
varyanti: cuyaene, cüyaene

d

daene [dan-, d-, bıd-]
English: to give
kok: Avesta: -
varyanti:
decaene [decen-, dec-, bıdec-]
English: to ache
kok: Farskiyo Miyanên: dəç- ( > dəz)
varyanti: dejaene, dezaene
diyaene [vênen-, di-, bıvên-]
English: to see
kok: Avestki: vəēn-, Farskiyo Kıhan: vein-, Farskiyo Miyanên: vēn-
varyanti: vênaene

h

herinaene [herinen-, herin-, bıherin-]
English: to buy
kok: Farskiyo Miyanên: xəritən
varyanti: hêrnaene

g

gırewten(e), gırewtış, gên-, bıgêr-
English: to take
kok: Avestki: grəb-, Farskiyo Miyanên: grəftən
varyanti: gıroten(e), gırowten(e), gureten(e), guroten(e)
geyrayen(e), geyrayış, geyren-, bıgeyr-
English: to stroll
kok: Farskiyo Miyanên: gərtītən
varyanti: cêrayen(e), gêrayen(e)

k

kerden(e), kerdış, ken-, bıker-
English: to do
kok: Avestki, Partki: kər-, Farskiyo Miyanên: kərtən
varyanti: kon-
kışten(e), kıştış, kışen-, bıkış-
English: to kill
kok: Avestki: kəoş-, Farskiyo Miyanên: kuştən
varyanti: kisten(e), çistene(e)
kewten(e), kewtış, kewn-, bıkew-
English: to fall
kok: Farskiyo Miyanên: kəftən, Avestki: kəp-
varyanti: koten(e), kuten(e)

m

menden(e), mendış, manen-, bıman-
English: to remain
kok: Farskiyo Miyanên: mān-, Avestki: mən-
varyanti: moneno, muneno
merden(e), merdış, meren-, bımer-
English: to die
kok: Avestki: mər-
varyanti: mıreno
mocnayen(e), mocnayış, bımocn-
English: to show
kok: Avestki: āmuç-, Sanskrit: āmuç-, Farskiyo Miyanên: āmōz
varyanti: muecnayen(e), mojnayen(e)
musayen(e), musayış, musen-, bımus-
English: to learn
kok: Farskiyo Miyanên: āmōz-
varyanti: mısayen(e)

n

nuşten(e), nuştış, nusen-, bınus-
English: to write
kok: Farskiyo Kıhan: nipiş-
varyanti: nusten(e)

p

perrayen(e), perrayış, perren-, bıperr-
English: to fly
kok: Avestki: pər-, Farskiyo Miyanên: pərr
varyanti: fırrayen(e)
persayen(e), persayış, persen-, bıpers-
English: to ask
kok: Avestki: pərəs-, Partki: pursādən
varyanti: pers kerden(e)
pewten(e), pewtış, pewcen-, pewc-
English: to cook
kok: Avestki: pəç-
varyanti: poceno, pozeno, pewjeno
peymıten(e), peymıtış, peymen-, peym-
English: to measure
kok: Avestki: pəiti+mā-, Farskiyo Miyanên: peymūdən
varyanti: pêmıten(e), peymawıtış

r

rêcayen(e), rêcayış, rêcen-, bırêc-
English: to flow
kok: Avestki: rəêç-
varyanti: rêzayen(e), rêjayen(e)
ronışten(e), ronıştış, ronışen-, ronış-
English: to sit
kok: Zazaki: ro + Avestki: niş-
varyanti: ronısten(e)
roten(e), rotış, roşen-, bıroş-
English: to sell
kok: Farskiyo Miyanên: frōxtən, frōş-
varyanti: rueten(e)

ş

şayene(e), şayış, şen-, ş-
English: to can
kok: Avesta, Farskiyo Kıhan: xşā-, Partki, Farskiyo Miyanên: şa-
varyanti: eşkayış, şikiyayen(e)
şiyen(e), şiyayış, şon-, şor-
English: to go
kok: Avesta: şiu-
varyanti: şıno, sono
şımıten(e), şımıtış, şımen-, bışım-
English: to drink
kok: Avesta: şiu-
varyanti: sımıten(e)
şınasnayen(e), şınasnayış, şınasnen-, bışınas-
English: to know
kok: Avestki: xşnās-
varyanti: nas kerden(e)
şuten(e), şutış, şun-, bışu-
English: to wash
kok: Farskiyo Miyanên: şustən
varyanti: şuwıten, şüten, şıten(e)

v

vaten(e), vatış, van-, vac-
English: to say
kok: Avestki: vāç-, Partki: vāxtən
varyanti: vaz-, vaj-, vuno
varayen(e), varayış, varen-, bıvar-
English: to rain
kok: Avestki: vār-, Farskiyo Miyanên: varīdən
varyanti: voreno
veciyayene, veciyayış, veciyen-, veci-
English: to bring out
kok: Aryakiyo-Proto: *vəc-, Beluçki: gwəc-
varyanti: vejiyayene
vicnayene, vicnayış, vicnen-, bıvicn-
English: to select
kok: Avesta: vi + çey-, Pahlavi: vizîten
varyanti: vijnayene
vınderden(e), vınderdış, vınden-, vınd-
English: to stay
kok: Farskiyo Miyanên: vindər-
varyanti: vındeten(e), fındeten(e)
vıraşten(e), vıraştış, vırazen-, vıraz-
English: to create
kok: Partki: -virāş-, virāz-, Avestki: vareza
varyanti: vırastene
vêşayen(e), vêşayış, vêşen-, bıvêş-
English: to burn
kok: Partki: wxşēn-
varyanti: vêsayen(e)

w

waşten(e), waştış, wazen-, bıwaz-
English: to want
kok: Partki: wxāştən
varyanti: wasten(e)
wenden(e), wendış, wanen-, bıwan-
English: to read
kok: Farskiyo Miyanên: xwān-, Avestki: hvən-
varyanti: wuneno
werden(e), werdış, wen-, bıwer-
English: to eat
kok: Partki: wxər-, Avestki: hvər
varyanti: wono, wuno
werıştene, werıştış, werzen-, werz-
English: to stand up
kok: Aryakiyo-Proto: *wi- ("ciya") + *raizh- ("to jump"), Gileki: vi-rištēn / vi-riz- ("werıştene")
varyanti: werze, urze, hurce, weştene

z

zanayen(e), zanayış, zanen-, bızan-
English: to know
kok: Avestki: zān-, Farskiyo Kıhan: dān-
varyanti: zoneno, zuneno, zanıten(e)

Zemir

çı, çıyo
English: what, what is
kok: Avestki: çit, Farskiyo Miyanên: çih
varyanti: çıt, çık, çıçi, çıto, çıko, çıçiyo
çıqas
English: what, how much
kok:
varyanti: çıqa
çend
English: how much
kok: Avestki: çvənt-
varyanti: çen, çand, çond
herdı, her dıyan, her, her kes
English: both, every, everyone
kok: Avestki: həur-
varyanti: hurdi, wurdi, wurna
hurdêna, wırdi, hurdêmina, wırdini
hur, wır
wır kes
kam
English: who
kok: Avestki: katama-
varyanti: kom, kum
kamci
English: which
kok: Avestki: katama- + çit
varyanti: kamcin, kumci, kumyo
xo
English: self
kok: Avestk: xvət, Farskiyo Miyanên: xwət
varyanti: xu, xuı, ho, hu

Zerfe

c

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
cor cuer, cuar, cour Avesta: *hə-upəiri-, Farski: zeber, Beluçki: zebr, Zazakiyo Proto: *cewr (> Zazakiyo Modern: cor) top
cêr ciyer Avesta: *-ədəiri, Pahlavi ezēr (> Farski: zêr), Kurdki: jêr bottom

ç

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
çıra çae, ça Avesta: çīt + rād- why

d

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
dıme dıma Avesta: dumə- ( > Kurmancki: duv re, mena xo ci zey Zazaki dera) after, later, then

e

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
emser esmer Avesta: im- + sərəd- ( > Soranki: îmsal, Farski: êmsāl) this year
emşo eşmo, emso Avesta: im- + xşəpn- ( >Soranki: îmşew, Farski: êmşəb) tonight
ewro eyro Avesta: im- + rəōç- ( > Soranki: îmroj, Farski: êmrûz) today

h

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
hewna hema, hama, hina, hona Pahlavi: əhənūz still

k

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
kamca kumca Zazaki: kamci ( < Avesta: kətəmə + çīt) + ca where
key Avesta: kədə when
koti kata Avesta: kū + Zazaki: heti where

n

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
nıka ınka Farskiyo Kıhan: *kə-nūn-əm, Pahlavi: eknūn ( > Soranki: nûka) now

r

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
raşt rast Partki: rāşt right
reyna rêna Avesta: rətu- + Zazaki: -na again

t

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
teber tever, tewer Zazaki: te- + Partki: bər outside
tenya têna, teyna Pahlavi: tənīha allone

u

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
uca uca, uja, aca, aja, awca, awza, ayca Pahlavi: ō + gāh > Zazaki: ca there

y

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
yewbini jumini, jubini, juvini, zubini Partki: ēw + bid together

z

çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de mene be ingılızki
zi ji, ki Avesta: çə-, Pahlavi: īz, Partki: īj also

Qısegırêdoği

ç

çınê (bê peybendi), çıniyo
English: there is not
kok: Ermenki: çe + Zazaki: ni < Avestki: nə-
varyanti: çin, çino
çunke
English: because
kok: Farskiyo Miyanên: çigūn ( > çun) + Avestki: kə-
varyanti: çıke, çımki

e

eke, ke
English: if
kok: Farskiyo Kıhan: həkər-, Avestki: kə-
varyanti: ekı, eg, eger, kı, g'

k

ke, ke
English: that
kok: Avestki: kə-
varyanti: ki, kı, ge

g

gani
English: must
kok: Partki: gawānīg
varyanti: guni

u

u
English: and
kok: Avestki: uta, Farskiyo Kıhan: utā, Farskiyo Miyanên: ud
varyanti: û, o

y

ya
English: or
kok: Avestki: yat
varyanti: yan

Peybendi

  • Peybend -ış zıwano standard de nameyan ifade keno
  • Peybend -ene zıwano standard de wextqıseyan ifade keno
çekuya tewr oricinale varyanti zıwananê ariyanê kıhanan de
-dar
-
Avesta, Farskiyo Kıhan: dər-, Sanskrit: dhər-, Pahlavi: -dār
-ış -is Pahlavi: -işn
-ıc -ıj, -ız
-ın
-
-ene -enı
-ên -in
-êr -ır, -iyer Pahlavi: -tər
-kar
-
Avesta, Pahlavi: kār-
-ker
-
Avesta, Pahlavi, Partki: kər-
-oğ -ox Ermenki: -oğ oɫ
-oğê -ox
-oği -ox
-oğo -ox
-wan -van Avesta: -pān, Pahlavi: -bān, Kurmancki: -van

Verbendi

nê- (nımune: nêweş, nêkeno)
English: not
kok: Avestki: nə-
varyanti: ni-, nı-

Gramer

Zemirê Kesi

Halo raşt Halo çewt
ez
1. pers. sg.
kok: Avestki: əzēm, Partki: əz, Sanskrit: əhəm, Farskiyo Kıhan: ədəm mı(n)
1. pers. sg.
kok: Partki, Farskiyo Miyanên: mən
varyanti: e, az, a varyanti: mın

2. pers. sg.
kok: Farskiyo Miyanên: tō, Avestki: to
2. pers. sg.
kok: Farskiyo Miyanên:
varyanti: to, tu, te varyanti: tı, to, tu, tû, te
o
3. pers. sg. m.
kok: Partki, Farskiyo Miyanên: ō ey
3. pers. sg. m.
kok:
varyanti: u, aw, uı varyanti: ey, yı, yi, i
a
3. pers. sg. f.
kok: aye
3. pers. sg. f.
kok:
varyanti: aya, ya varyanti: aye, aya, yê
ma
1. pers. pl.
kok: Avestki: əhmā-, Partki: əmā ma
1. pers. pl.
kok: Avestki: əhmā-, Partki: əmā
varyanti: me varyanti: me
şıma
2. pers. pl.
kok: Avestki: yuşmā-, Partki: əşmā şıma
2. pers. pl.
kok: Avestki: yuşmā-, Partki: əşmā
varyanti: sıma varyanti: sıma
ê
3. pers. pl.
kok: inan
3. pers. pl.
kok: Farkiyo Miyanên: īn + ān
varyanti: i varyanti: inu, ine, inan, yin

Peybendê zemiri

Indicative Conjunctive
ezan , ez kenan (+an)
1. pers. sg.
kok: Farskiyo Miyanên, Partki: -ān
Sanskrit, Avestki: -āni (Conjungtive)
ez bıkeri
1. pers. sg.
kok: Farskiyo Miyanên, Partki: -ān
Sanskrit, Avestki: -āni (Conjungtive)
varyanti: -on, -ane, -une, -a, -u, -o varyanti: -a, -ine
tıyê(+ê) n, tıya(+ay) m
tı kenê(+ê) n, tı kena(+ay) m
2. pers. sg.
kok: Farskiyo Miyanên: -ēh (Indicative)
Farskiyo Miyanên: -āy (Subjunctive)
tı bıkerê
2. pers. sg.
kok: Farskiyo Miyanên: -ēh (Indicative)
varyanti: -i, -a varyanti: -i
oyo, o keno (+o)
3. pers. sg. m.
kok: Partki, Farskiyo Miyanên: ō (Zemirê Kesi) o bıkero
3. pers. sg. m.
kok: Partki: ō (Zemirê Kesi)
varyanti: -u varyanti: -u
aya, a kena (+a)
3. pers. sg. f.
kok: a bıkero
3. pers. sg. f.
kok:
varyanti: varyanti: -u
mayme, ma kenime (+ime)
1. pers. pl.
kok: Farskiyo Miyanên: -ēm, Avesta: -mədi, Sanskrit: -məhi ma bıkerime
1. pers. pl.
kok: Farskiyo Miyanên: -ēm, Avesta: -mə
varyanti: -imı, -im, -i, -ê varyanti: -imı, -im, -i, -ê
şımayê, şıma kenê (+ê)
2. pers. pl.
kok: Farskiyo Miyanên: -ēd şıma bıkerê
2. pers. pl.
kok: Farskiyo Miyanên: -ēd
varyanti: -i varyanti: -i
êyê, ê kenê (+ê)
3. pers. pl.
kok: Farskiyo Miyanên: -ēnd ê bıkerê
3. pers. pl.
kok: Farskiyo Miyanên: -ēnd
varyanti: -i varyanti: -i

Zemirê işareti

pers/num varyantê çekuye çekuya standarde eslê çekuye netice
Rectus
Maskulin no, eno, ano, ın, en Şablon:Done
Feminin na, ena, ana, ına Şablon:Done
Plural nê, enê, ani, ni, ıni Şablon:Done
Obliquus
Maskulin ney, eney, ani, ni, ıni Şablon:Done
Feminin naye, enaye, anaye, ınaye Şablon:Done
Plural ninan, eninan, aninu, ninu, ınin Şablon:Done

İzafe

Kasus singular masculine singular feminine plural eslê çekuye
Rectus -a
Obliquus -a -an-ê Farskiyo Miyanên, Partki: -ān, Avesta, Farskiyo Kıhan, Sanskrit: –ānəm
Kasus Formê be izafey mane
Rectus her-ê ciran-i komşunun (eril) eşeği (eril)
. her-a ciran-i komşunun (eril) eşeği (dişil)
. her-a ciran-e komşunun (dişil) eşeği (dişil)
. her-ê ciran-i komşunun (eril) eşekleri (çoğul)
. her-ê ciran-an komşuların (çoğul) eşekleri (çoğul)
Obliquus her-ê ciran-i komşunun (eril) eşeğini (eril)
. her-a ciran-i komşunun (eril) eşeğini (dişil)
. her-a ciran-e komşunun (dişil) eşeğini (dişil)
. her-an-ê ciran-an komşunun (eril/dişil) eşeklerini (çoğul)
. her-an-ê ciran-an komşuların (çoğul) eşeklerini (çoğul)

Atributi:

funksiyon kasus genus substantive adjektive mane
Prädikativ Rectus m.sg. her-Ø gewr-o eşek (eril) gridir
. . f.sg. her-e gewr-a eşek (dişil) gridir
. . pl. her-i gewr-ê eşekler grilerdir (çoğul)
Attributiv Rectus m.sg. her-o gewr-Ø gri eşek (eril)
. . f.sg. her-a gewr-e gri eşek (dişil)
. . pl. her-ê gewr-i gri eşekler (çoğul)
Attributiv Obliquus m.sg. her-ê gewr-i gri eşeği (eril)
. . f.sg. her-a gewr-e gri eşeği (dişil)
. . pl. her-an-ê gewr-an gri eşekleri (çoğul)

Wextqıse

Wextê veri (preterite):

indicative continuative
ez mendan ezo mendan
mendi tıyê mendi
menday tıyay menday
o mend oyo mend
a mende awa mende
ma mendime mao mendime
şıma mendi şımaê mendi
ê mendi êyê mendi

Wextê veri -gumankerdene- (perfect):

indicative continuative
ez mendan ezo mendan
mendê tıyê mendê
menday tıyay menday
o mendo oyo mendo
a menda awa menda
ma mendime mao mendime
şıma mendê şımaê mendê
ê mendê êyê mendê

Wextê veri -raverberdene- (imperfect):

varyantê çekuye indicative subjunctive eslê çekuye netice
mendêne, mendên, mendin ez / tı / o / a / ma / şıma / ê mendêne … bımendêne partki: -ahên Şablon:Done

Wextê veri ra raver (pluperfect):

indicative
ez mendi bi
mendi bi
o mendi bi
a mendi bi
ma mendi bi
şıma mendi bi
ê mendi bi

Wextê veri ra raver (pluperfect):

participium neri ma[y]ki xeylê
agentive - - -
preterital mende mendiye mendey

Peybendê maykiye

  • Peybend -e çekuya de maykiye ifade keno. No veng taê fekanê Zazaki de vurriyo, biyo ı ya ki nêmendo, erziyo u biyo vindi. Gorey taê zıwanzanoğan no peybend Irankiyo Kıhan a ra yeno.
varyanto yewin varyanto dıyin varyanto standard
roc rocı roce
may mayı maye

Halê vengdayışi

  • vocative, halê vengdayışiyo neri be -o-
nımûne
apo babo
  • vocative, halê vengdayışio mayki be -ê-
nımûne
dayê wayê

Halê emiri

Tayê cayan de be -ı-, tayê cayan de ci be -e- yeno awan kerdene:

varyanto yewin varyanto standard
bıdı bıde
bıkı bıke

Çekuyê bêganey

Çekuyê ke Erebki ra yenê

a

Erebki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
ā‘ilə aile
-
-
ālim alim
ār عار ar şerm Avesta: fşərəm-, Pahlavi: şərm
ərəq araq
-
-

b

Erebki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
bədəhu behde (> bacê)
bəhr behr derya m Pahlavi: dəryāp, Farskiyo Kıhan: drəyəh
belê ya Avesta, Farskiyo Kıhan:
bes
-
-
buxār buxar

c

Erebki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
cəwāb cıwab
cumhūriyyet cumurêt komare m

ç

Erebki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
Zazaki: çı + Erebki: təwr طور çıturi senên Pahlavi: çīgun+ Zazaki: -ên
Zazaki: çı + Erebki: wəqt çıwext key, çıdem Avesta: kədə, Pahlavi: dəm

d

Erebki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
dəwlət دولة dewlete m
-
-
dəwr, dəwərān dewr, dewran çerx Avesta: çəxrə-, Pahlavi: çərx
dərbet dırbete m dırbetın, darbıc bırine m bırindar Avesta: brī-, Pahlavi, Partki: brīn-
diqqət diqet
dunyā dınya m cihan Pahlavi: gēhān

e

Erebki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
əmmā ema
-
-
əql eqıl
-
-
ərz أرض erd
-
-
ərəbə erebe
-
-
əyn eyni heman Avesta, Pahlavi: həm-, Sanskrit: səm-
işq eşq
-
-

f

Erebki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
fəhm فهم fehm kerdene m
-
-
fək fek
-
-
fəqət feqet
-
-
fikr fıkır kerdene m
-
-

ğ

Erebki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
ğālib ğalıb
ğərb ğerb rocawan Avesta: rəōç- + Farskiyo Kıhan: āpāt-
ğərīb ğerib bêgane Pahlavi: bēgānəg
ğəzāl غزال ğezale m
-
-

h

Erebki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
hāl hal
hāDir hazır amade Pahlavi: āmətən, Avesta: āgəmət-
həbs hepıs zindan Pahlavi: zēndān
həq heq homa Avesta: həoməyə-, Pahlavi: humāy
hərb حتی herb ceng Avesta: yəng-, Pahlavi: cəng
hətā حتی heta
həyāt حیاة heyat cıwiyane m Avesta: cîv-, Pahlavi: -ān
ḥəẓẓ حظ hez kerdene m sinayene m Avesta sirə-
hirs حرس hêrs (> yers)
hukm hukım

i

Erebki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
ilm ilm zanışiye m Avesta: zān- + Pahlavi: işn + Zazaki: i
insān insan merdum Pahlavi: mərtum, Avesta: merēt-
itiqād اعتقاد itıqad baweriye m
ixtiyār ixtiyar pil, kal, kokım

k

Erebki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
kəlām kılame m
-
-
kəyf keyf (> çêf)
-
-
kitāb kıtab wendebend Avesta: xvən- + Pahlavi: bənd-
kull kuli heme, pêro Avesta: həmə-, Pahlavi: həmək

l

Erebki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
labelê
-
-
ləcc لج lec
lutfen lutfen
-
-

m

Erebki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
xəyr ma be xeyr di dırûd Pahlavi: drūt
məktəb mekteb wendegeh Avesta: xvən- + Pahlavi: gāh
məlūm malım
məmnūn memnûn zerriweş Avesta: zərdəye- + Partki: wxəş
mənə mene m
mərəqq mereq
mərhəbā merheba dırûd Pahlavi: drūt
məşhūr meşhûr namdar Avesta: nāmən + dər
muhācir mıhacır barkerdoğ Pahlavi: bār + kərt- + Zazaki: -oğ
miθāl misal nımûne Pahlavi: nmūdən
mubārək mıbarek (> bımbarek) firaz, jêrn Avesta: pəit- + Pahlavi: rōz (pêroz > piroz > firaz)

n

Erebki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
nufūs nıfûs

q

Erebki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
qāl qal kerdene
qəbūl qebûl
qədər qeder bext Avesta: bəxtə-
qət قطع qet
qəwm qewm
qiṣṣə قص qıse
-
-
qiṣṣə قص qıse kerdene m
qiṣṣə قص qısebend vatebend Avesta: vāxt- + Pahlavi: bənd

r

Erebki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
rāDi razi
rəcā reca
rəqqām reqam amar Pahlavi: āmār, Avesta: mər-
rəsm resım wêne Pahlavi: āδēnəg , Avesta: əvidəyənə-
rūH rûh

s

Erebki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
səbəb seba (> semedê)
sənāt senat, senatkar huner, hunermend Pahlavi: hunər, Farskiyo Kıhan: hūnərə-
səyr seyr kerdene nia daene
səwdā سودی sewda m
-
-
səlām sılam dırûd Pahlavi: drūt
sûq سوق sûke m vacar, şarıstan Farskiyo Kıhan: vahā-çārana-, Pahlavi: vāzār
Partki: şəhr + Farskiyo Kıhan: stā-

ş

Erebki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
şərq şerq rocvetış Avesta: rəoçəh
şimāl şımal zıme Avesta: zimə
şoğol- şıxuliyayene m

t

Erebki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
tələbə telebe wendekar Avesta: xvən- + kār-
təmām temam
təqrībən teqriben
təqwīm teqwim serrname Avesta: sərəd- + nāmən
tə‘θīr tesir
-
-
təşekkur teşekur sıpas Pahlavi: spās
təyr teyre m mıriçıke m Avesta: mərəğ-, Pahlavi: murğ

w

Erebki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
wəqt wext zeman, dem Avesta: zurvān, Pahlavi: dəm
wəqt + qiṣṣə قص wextqıse
wilāyət wılat (> welat)
wilāyet wılayet

x

Erebki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
xəber xebere m newçe m Avesta: nəvə + Pahlavi: çə
xəlq xelq şar Partki: şəhr, Avesta: xşəthr-
xəyr xeyr
xinzīr xınzır
-
-
xərāb xırab
-
-
xərābə xırabe kerdene wêran kerdene Pahlavi: əwērān
xərāb xırabın ved Pahlavi: vəd (> Farski: bəd)

y

Erebki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
yənī yani

z

Erebki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
δāten zaten xora Avesta: xvət + rād-
zəwc zeweciyayene
ziyādə zêde
ziyārət ziyaret (> jiar)

Çekuyê ke Ermeniki ra yenê

Ermeniki Kok Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
çe çınê
-
-
ծունկ çownk Hind-Ewropakiyo verên: *gneu- çok zani Avesta: zānu-
ջերմ cerm (rocvetış) çerm (rocawan) Hind-Ewropakiyo verên: *ghwerm- çêrmug germıke
կաղանդ-ք kałandk (rocvetış) gałand(k’) (ł = ğ) (rocawan) Latinki: kalender
-
-
-
գործ gorç Hind-Ewropakiyo verên: *werg- gure, guriyayene
կիրակի kiraki Yunanki: κυριακή kyriakê kırê
-
-
-oɫ -oğ
-
-
խոզ xoz xoz
-
-

Çekuyê ke Kurmancki ra yenê

a

Kurdki Kok Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
armanc armanc amac

b

Kurdki Kok Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
bajar Farskiyo Kıhan: vəhā-çārənə, Pahlavi: vāzār, Soğdki: vāçərn bacar şarıstan Partki: şəhr + Farskiyo Kıhan: stā-
baş baş rınd, hewl
başûr Avesta: vāt-, Partki: vād + Kurdki: şûr 'sword' başûr veroc Avesta: vərəh- + rəoçəh
beran Avesta: vərşni, Pahlavi: guşn, Kurdkiyo Veroc: weren beran veşn
eyni
bername Avesta: vərəh- + nāmən, Farski: bername bername vername
eyni
berpırsıyar Avesta: vərəh- + pərəs- berpırsıyar verpersoğ
eyni
bıçûk Avesta: kutəkə ( > Farski: kuçək) bıçûk qıc, qıckek
eyni
bıji Avesta: cīv- bıji bıcıwi (yaşa), bıcıwiyo (yaşasın)
eyni

c

Kurdki Kok Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
çavreş Avesta: çeşmen çavreş çımsiya Avesta: çeşmen + Sanskrit: śyāvá
çımkî Pahlavi: çīgun (> çun) + Avesta: ke- çımki çunke
eyni

d

Kurdki Kok Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
dengbêj Avesta: vānk- + vāç, Partki: vāj dengbêj vengvatoğ Avesta: vānk- + vāxt- + Zazaki: -oğ
dıbıstan dıbıstan wendegeh Avesta: xvən- + Pahlavi: gāh
dıl Farskiyo Kıhan: *drd > Pahlavi: dil dıl zerri Avesta: zərdəye-
dılo! Farskiyo Kıhan: *drd > Pahlavi: dil dılo! zerrê! Avesta: zərdəye-

e

Kurdki Kok Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
erê erê ya Avesta, Farskiyo Kıhan:

ê

Kurdki Kok Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
êdî êdi endi

f

Kurdki Kok Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
ferheng ferheng vatebend Avesta, Partki: vāxt- + Pahlavi: bend-
fırîn Avesta: pər-, Pahlavi: pərr fırrayene perrayene
eyni

g

Kurdki Kok Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
gurçık Avesta: vərētkə-, Pahlavi: gurtək gurçık velık eyni

h

Kurdki Kok Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
heval Pahlavi: həmbāz, Avesta: həm- (> Kurdki: hev) heval embaz
eyni
hêvî Pahlavi: ummēd hêvi omıd
eyni
hêja Avesta: ərəc-, Partki: ərj- hêca erciyaye
eyni
hîna Pahlavi: əhənūz hina hewna
eyni

j

Kurdki Kok Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
jehr Avesta: cəthre, Pahlavi: zəhr jehr zehr
eyni
Avesta: çə-, Pahlavi: īz, Partki: īj ji zi
eyni
jûji (< jûje) Avesta: duşəkə-, Pahlavi: žūžək jûje/cûce dıce
eyni

k

Kurdki Kok Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
kovar kovare pêseroke

m

Kurdki Kok Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
mamoste Erebki: mām + Pahlavi: əwəstād ( > Farski: ustād) mamoste
mızgîn Avesta: mīždə, Pahlavi: mizd, Kurdkiyo Veroc: mızgan mızgine mıjdan
eyni

n

Kurdki Kok Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
nasname Avesta: xşnās- + nāmən nasname kamiye Avesta: kətəmə + Zazaki: i+ye
netewe netewe
nûçe Avesta: nəvə + Pahlavi: -çə nûçe newçe
eyni

p

Kurdki Kok Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
pırtûk Avesta: pər-, Kurdki: per + tûk pırtûk wendebend Avesta: xvən- + Pahlavi: bənd

r

Kurdki Kok Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
reş reş siya Pahlavi: syā, Sanskrit: śyāvá
rewş rewş jêwar Pahlavi: zhāvar
rojbaş, şevbaş Avesta: rəoçəh-, Partki: rōj rojbaş, şewbaş rochewl, şewhewl Avesta: rəoçəh-, Soğdki: rōç
rojhılat Farskiyo Kıhan: ərəd-, Pahlavi: həl-, Soranki: hel+hat > helat rojhelat rocvetış
Avesta: rəodə-, Pahlavi: rōd ri
eyni

s

Kurdki Kok Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
serok Avesta: səerəh- + Kurdki: -ok serok serek Avesta: səerəh- + Zazaki: -ek

ş

Kurdki Kok Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
şewat Pahlavi: sōxten, Soranki: sûtan şewat vêşat Partki: vxşēn-
şılî şıliye varan Pahlavi: vāran, Avesta: vār-

v

Kurdki Kok Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
bakur Avesta: vāt-, Partki: vād + Kurdki: kur vakur zıme Avesta: zimə

w

Kurdki Kok Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
berf Avesta: vəfrə, Pahlavi: vəfr (> Kurmancki: fr > rf) werfe vewre
eyni
weşandın, weşan weşanayene, weşan

x

Kurdki Kok Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
xwêdan Pahlavi: xwēd- xwêdayış
-
-

y

Kurdki Kok Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
yan Avesta: yət (> Farski: yāt) yan ya
eyni

z

Kurdki Kok Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
zarav zarave m
zava Avesta: zāmātər, Sanskrit: cāmātr zava zama
eyni
zanıst Avesta: zān- + Kurdki: -ıst zanıst zanışiye Avesta: zān- + Pahlavi: işn + Zazaki: i
zındî Avesta: cīv-, Farski: zēndē zındi cınde
eyni
zımannas Avesta: hizwā- + xşnās- zıwannas zıwanzanoğ Avesta: hizwā- + zān-
zozan zozan ware

Çekuyê ke Tırki ra yenê

a

Tırki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
açık açuq akerde Pahlavi: kərtən
alışveriş alışveriş gırewtışdayış Avesta: grəb-, Pahlavi: grəft- + Avesta, Pahlavi: dā-
anlayışlı anlayışlu ipego

b

Tırki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
başka (nımûne: başka dil) baxşe bin (nımûne: zıwano bin) Partki: bid
başlamak başle kerdene m dest pê kerdene, sıfte kerdene Farskiyo Kıhan: dəstə + Avesta: pəit + Pahlavi: kərtən
bayrak beyrax desmale m
belli beli
boz boz gewr

ç

Tırki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
çiçek çiçeke m vıle, vılıke m Avesta: verd, Pahlavi: gul

d

Tırki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
daha (nımûne: daha üksek) daha -êr (nımûne: berzêr) Pahlavi: -ter
daha (nımûne: daha yok) daha endi (nımûne: endi çıniyo)
daha (nımûne: daha gelmedi) daha hewna (nımûne: hewna nêame) Pahlavi: əhənūz
damar damare m
deli deli xeğ
dengiz (> deniz) dengiz derya m Pahlavi: dəryāp, Farskiyo Kıhan: drəyəh
donguz (> domuz) donguz
düşünmek düşünmüş kerdene
düz, düzgün duz, duzgin

e

Tırki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
eksik eksik kem Pahlavi: kəm
en (nımûne: en güzel) en tewr (nımûne: tewr rındek)

g

Tırki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
gelinlik gelinlige m kıncê veyvıke Avesta: vəthwə, Pahlavi: veyōk
gemi gemi keşawe
genç gênc (> cênc) cıwan Avesta: yuwən, Pahlavi: cuwān
gerek gereke gani Partki: gəwānīg
göre gore
gözlük gozliq verçımıki Avesta: vereh + çeşmen + Zazaki: ık

h

Tırki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
halay halay govende m
harcamak harcamış kerdene zay kerdene

i

Tırki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
inançlı inanclu bawerimend
inanmak inam kerdene bawer kerdene
isot isot
işte işte

k

Tırki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
kavramak kav kerdene
kok kok rêçe
köle kole

bende||style="border:1px solid #AAAAAA"|

kötü koti ved Pahlavi: vəd (> Farski: bəd)

n

Tırki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
neyse neyse

o

Tırki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
oğul oğıl lac
orta orte (> werte) miyan Pahlavi: miyān, Avesta: məiδyā-nə, Sanskrit: mádhyə
özür dilemek (< Erebki: uδr) ozir dilemiş kerdene

p

Tırki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
peki peki êy

q

Tırki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
kandırmak qan kerdene xapnayene
karıştırmak qarış kerdene têvdayen
karşı (nımune: savaşa karşı) qarşi duşt (nımune: duştê cengi de) Avesta: duş-
katlamak qat kerdene nornayene
kaynatmak qaynatmış kerdene gırênayene
kapak qepağ
kartal qertel
kaynak qeynax çıme Avesta: çəşmən, Farskiyo Miyanên: çəşməg
kazanç qezenc kewtdest
kırmak qır kerdene sıqten
koç qoç veşn Avesta: verşni, Pahlavi: guşn

s

Tırki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
salt salt sade Pahlavi: *sâdəg
ise (nımûne: o geliyorsa) se eke, ke (nımûne: eke o yeno, o ke yeno) Farkiyo Kıhan: həkər-, Pahlavi: əgər
söz soz qıse

ş

Tırki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
şaş şaş kerdene/biyene

t

Tırki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
toplamak top kerdene arê kerdene

û

Tırki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
üye ûye eza Pahlavi: zād- < Avesta: zātə-
üzülmek muğul muğul

x

Tırki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
hanım (< qanım) xanıme m

y

Tırki Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
yasak yasaq qedex
yaşamak yaşamış kerdene cıwiyayene Avesta: cīv-
yavaş yavaş heydi
yemiş yımis mêwe Pahlavi: mēvəg, Soğdki: məğdē

Çekuyê ke zıwananê binan ra yenê

a

Zıwano ğerib Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
Yunankiyo Kıhan: alfa + beta alfabe
areze kerdene m
Gurciki: astami astami

b

Zıwano ğerib Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
Erebki: bādincān, Farski: bādingān bancan (> balcan, baldırcan)
Farski: bāzār bazar
Erebki: bəl + Farski: ki belki

c

Zıwano ğerib Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
Moğolki: cula cıla

d

Zıwano ğerib Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
Erebki: dəwət dawet
Erebki: dəwət dawetiya

e

Zıwano ğerib Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
Farskiyo Kıhan: ərmeniə ermeni

g

Zıwano ğerib Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
Fransızki: groupe grub kom

p

Zıwano ğerib Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
Fransızki programme program vername Avesta: vər- + Pahlavi: nāməg, Farski/Kurdki: bername
Latinki: proyektum > Fransızki procet proce

q

Zıwano ğerib Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
qandê
qeşmer
Aramiki: qəy qey çıra (neden), çırê (niye) Avesta: çīt + rād- (> Zazaki: rê)
Fransızki: gazette qezeta rocname Avesta: rəōç + Pahlavi: nāməg
Sırpki: kral qral

s

Zıwano ğerib Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
Erebki: silə sılayiye

ş

Zıwano ğerib Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
Bulgarki: şapka şapqa

t

Zıwano ğerib Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
Erebki, Farski: tənbūr tembur

x

Zıwano ğerib Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
Farski: xəstə + xānə xestexane nêweşkeye Avesta: ne- + Partki: wxəş + Avesta: kətə-

z

Zıwano ğerib Zazaki Zazakiyo oricinal Kok
Aramiki: zəhf zaf

Çekuyê tekniki

Aşmi

  1. Çele
  2. Şıbat
  3. Adar
  4. Nisane
  5. Gulane
  6. Hezirane
  7. Temuze
  8. Tebaxe
  9. Keşkelun
  10. Tişrino Verên
  11. Tişrino Peyên
  12. Kanun

Heti

Namey mıntıqan

a

varyantê çekuyan çekuya standarde eslê çekuyan netice
Anatoliye, Anadoliye Anatoliye Yunankiyo Kıhan: Ανατολία anatolía Şablon:Done
Arcantin, Arjantin Arcantin Latinki: argentum Şablon:Done

Çıme